We hebben een bak met de courgetteplantjes buiten de moestuin gezet. De moestuin is het terrein van de eenden. Er is vrijwel geen slak te vinden. Hoe effectief de eenden als slakkenjagers zijn bleek al snel: de courgette plantjes werden opgevreten door de slakken.
Maar dat is op te lossen: we hebben een stuk buiten de moestuin met een net afgezet en het hekje open gezet. De eenden waren er al snel bij om korte metten te maken met de slakken. Daar hebben de asperges ook baat bij, daar hadden de slakken het vorig jaar ook op gemunt. En de eenden vinden het prachtig, zo’n nieuw terrein. Pannetje water erbij om te drinken en de snavel te wassen. Jammer van die kip die het feestje verstoord.
We hebben een klein bakje aan de gevel hangen met kartonnen pijpjes voor wilde bijen. Er zitten twee maten kokertjes in en het is een groot succes. De wilde bijtjes vliegen af en aan. Vooral rosse metselbijen, maar ook een ander soort die ik nog niet heb kunnen identificeren.
Het is pas begin mei en we willen alle bijtjes die nog komen gaan ook nestruimte bieden.
Peter heeft met lange houtboren diepe gaten geboord in een eikenhouten stam. Verschillende maten voor verschillende bijen. Bijen willen een gat dat net iets groter is dan de omvang van hun lijf, zodat ze er goed in en uit kunnen. Maar niet veel groter, want dan is het dicht maken erg veel werk. En de gaten moeten voldoende diep zijn. Hoe groter het gat, hoe dieper.
Ik heb een hotel gemaakt van een blik dat ik gevuld heb met papieren rietjes, roggestrootjes, rietstengels en de holle takken van vlier. De deksel van het blik heb ik open geknipt en er als afdakje op bevestigd met ijzerdraad.
Beide hotelletjes komen een op een zonnige plek. En nu maar afwachten of deze net zo populair worden.
Dit voorjaar zijn er meer hommelkoninginnen dan ooit. Bij hommels overwinteren de jonge koninginnen, die in het voorjaar wakker worden. Ze zoeken dan een plekje voor een nest en beginnen een volk.
Ik hoop dat het komt door het Lochemse zonnebloemenproject (www.zonnebloemlint.nl) waar ik bij betrokken ben. Dat de hommels in de zomer genoeg te eten hadden, waardoor er veel weldoorvoede jonge koninginnen waren. Maar het kan ook liggen aan de zachte winter. Of aan alle houtrillen. En de composthopen die we niet omsteken, zodat ze plekjes hebben om te overwinteren.
Hoe het ook zei, de koninginnen hebben plekjes nodig voor een nest. Daarvoor gebruiken ze vaak nestkastjes van vogels die niet schoon zijn gemaakt. Of verlaten muizennesten. Beide hebben we hier: nestkastjes maken we nooit schoon en lege muizennesten moeten er ook genoeg zijn, gezien het aantal prooien dat onze katten mee naar huis nemen.
Toch vond ik het leuk om te experimenteren met nestgelegenheid. Ik had nog nestmateriaal van het mezennest in de bijenkast vorig jaar. Ik heb een flinke bloempot met een groot gat in de bodem ondersteboven half ingegraven met nestmateriaal er in. Om te voorkomen dat er regen in stroomt, heeft Peter een afdakje gemaakt van een stuk boomstam.
Omdat ik nog nestmateriaal over had, heb ik een bloempot die aan de muur hing bij ons vorige huis, ingericht als hommelhuisje. Het gat voor de afwatering zit daar aan de zijkant. Dat gat heb ik wat groter gemaakt. De pot, gevuld met nestmateriaal, heb ik in de salie gezet. En in die pot is een hommel gaan zitten! Ik denk dat het een akkerhommel is. Grappig genoeg maakt ze geen gebruik van het gat bovenin, dat ik groter had gemaakt. Ze gebruikt het kleine gaatje waar de pot aan hing.
Op het filmpje is ze bezig stukjes blad in de pot te slepen. Dit is zo leuk dat ik nog wat meer potten heb neergezet.
In 2016 hebben wij drie kersenboompjes geplant in de moestuin. Vorig jaar bezweek er een aan de vraatzucht van de woelmuizen. Vandaag hebben wij die boom vervangen door een abrikoos (Prunus Armeniaca ‘Tros Oranje’). We hadden al eerder een abrikoos geplant maar ook die viel ten prooi aan de muizen.
We moesten dus een plan bedenken om te voorkomen dat het nieuwe boompje ook zou worden opgevreten.
We denken een oplossing te hebben gevonden. We hebben een groot gat gegraven en dat bekleed met volière gaas. Zo komt de boom in een beschermende ‘kooi’ te staan met voldoende ruimte voor de wortels om te groeien. Dat gaas was overigens nog duurder dan de boom.
We hopen van harte dat deze oplossing zal werken. Want het is wel heel frustrerend om een zelf geplante boom te zien omvallen.
Het heeft vannacht behoorlijk geregend. En de verwachting is dat het de komende dagen nog even zo blijft doorgaan. Fijn voor het grondwater. Het ziet ernaar uit dat we deze zomer niet ingaan met zo’n lage grondwaterstand als vorig jaar.
Wij zijn niet de enigen die blij zijn met deze regen. De eenden vinden het heerlijk om in de modder op zoek te gaan naar eten.
Bij het verschonen van het eendenvijvertje laat ik het water altijd in de wadi stromen. Dat is telkens weer dikke pret voor de eenden. Die wadi hebben we eind 2018 gegraven en het is nu eigenlijk de eerste keer dat hij door de regen is volgestroomd.
Nu
we een mooi hek om de moestuin hebben, met poortjes er in, moest er ook een
paadje komen. Zodat je zo uit de woonkamer via de schuifpui door kunt lopen de
moestuin in. We hadden al iets aangelegd met plankjes en houtsnippers, maar dat
was volledig overwoekerd.
Ik had wel een belangrijke eis, ik wilde dat het paadje nestgelegenheid zou bieden voor solitaire bijen. Zeventig procent van de bijen nestelt in de grond en bestrating kan daar heel geschikt voor zijn. Mits de tegels brede voegen hebben en er voldoende schoon zand onder zit. Daar hebben bijen een voorkeur voor, zwart zand met veel organisch materiaal kan teveel micro-organismen bevatten. Hierdoor kunnen de larven die uit de eitjes komen die in het zand gelegd worden, ziek worden.
Peter
is aan het werk gegaan en heeft een geul van 30 cm diep uitgegraven. Deze is
gevuld met schoon zand. Daarna heeft hij met behulp van een latje de tegels en
stenen vrij ver uit elkaar gelegd.
Het resultaat mag er zijn en het is heerlijk om op een zonnige dag zo de moestuin in te lopen.
Het is alweer meer dan twee maanden sinds ons laatste blog bericht. Er zijn vast lezers die zich afvragen of er nog wel Roepen op de Moos zitten. Even bijpraten …
We hebben een hete zomer achter de rug met een paar dagen van boven de 40 graden. En het was vooral ook een droge zomer. Regelmatig werden er buien aangekondigd die we vervolgens in de verte aan ons voorbij zagen trekken. We werden er af en toe chagrijnig van. Of er werd tien millimeter regen verwacht (hoera!) en dan werden het er slechts twee.
Het zal niemand verbazen dat de poel in ons voedselbos bijna droog staat. We hebben deze zomer een paar keer met onze grondwaterpomp in het voedselbos gesproeid. De nog jonge bomen daar zijn vooral bezig met te overleven. Op een enkele appel na dragen de bomen dit jaar nog geen vrucht. En het is nog afwachten of het perzikenboompje zal overleven.
Was het dan alleen maar kommer en kwel? Welnee.
Verschillende druivenplanten bij de pergola gaven dit jaar voor het eerst druiven. Witte en blauwe, lekker zoet. Ze zijn redelijk klein maar dat heeft vast ook te maken met de droogte.
De nieuwe Chinese linde die we achter het huis hebben geplant hebben we veel water gegeven en doet het prima.
Het is ons eerste seizoen in de kas en de tomaten en de komkommers doen het goed. De paprika’s laten het om onduidelijke redenen afweten.
De Japanse wijnbes die tegen de bosrand in de moestuin staat, heeft het fantastisch gedaan. Net als de meeste rode bessenstruiken.
We hebben twee nieuwe kippen (Kukel en Gloria) aan ons huishouden toegevoegd. En natuurlijk de leukste kitten van de wereld. Molly werd al snel door Jodokus liefdevol geadopteerd. Ferdinand had wat langer moeite met die nieuwe spring-in-het-veld maar is inmiddels helemaal bijgedraaid.
Een van mijn twee volken ging vorige week woensdag onverwacht zwermen. Anderhalve week eerder had ik nog in de kast gekeken en toen was er zelfs geen speeldop. Speeldoppen zijn een soort aanzet tot het type dop waaruit een koningin komt en daarmee een indicatie dat het volk zwermneigingen krijgt.
De bijen streken neer tegen de stam van een conifeer, zo hoog dat wij er niet bij konden. En omdat ze tegen de stam zaten, was afslaan ook geen optie. Als ze aan een tak hangen, kan een flinke tik op de tak er voor zorgen dat de hele zwerm omlaag valt, in de mand of emmer die je er onder hebt gehouden.
Woensdagavond sloeg het weer om en werd het koud, regenachtig en stak er een flinke wind op. Geen weer waarbij een volk naar de nieuwe woning gaat vliegen.
Ik wilde de zwerm in een kast zetten, maar wist niet hoe.
Eerst hebben we een soort kast gefabriceerd van twee koelboxen en die bij de zwerm vastgebonden. In de hoop dat ze er in zouden kruipen. Ze vonden het niks.
Vervolgens hebben we het geprobeerd met een zwermboor. Dat is een ding waar een zwerm in zou kruipen. Niet mijn zwerm, ondanks dat ik het met was en propolis in had gesmeerd.
Bijen die zwermen, nemen voor drie dagen voedsel mee in hun maag en die waren bijna voorbij. Tijd voor straffe maatregelen, of ze zouden van honger en kou dood gaan, hoog in die conifeer.
Omdat we allebei meer om bijen geven dan om coniferen, heeft Peter de top uit de boom gezaagd. Hij viel heel mooi om, hangend op de onderligende takken, met de bijen op hun plek. Een voor een zaagde Peter de takken af, net zo lang tot ik er bij kon en de bijen in een emmer kon vegen.
De emmer heb ik een paar uur ondersteboven laten staan met een steen onder de rand, zodat achtergebleven en rondvliegende bijen er ook in konden. Een paar uur later heb ik de zwerm in een kast gedaan. Helaas niet ik de kast die ik graag wil bevolken, want daar broedt een koolmees in.
Ik heb ze een pak suikerdeeg gegeven omdat het geen goed weer was om te vliegen. Vandaag was het eindelijk wat warmer en toen ik thuis kwam zag ik bijen in en uit de kast gaan. Over een paar weken zal ik een voorzichtig kijken hoe het er mee staat binnenin de kast.
Bij inspectie van de kast waar de zwerm uit kwam, vond ik maar twee zwermdoppen. Normaal maken bijen er wel 20. Zelfs als ik dit op tijd gezien had, zou ik niet hebben gedacht dat het om zwermneigingen ging, maar zou het voor een zogenaamde stille moerwissel hebben gehouden. Daarbij wordt de oude koningin door een nieuwe vervangen, terwijl het hele volk in de kast blijft.
Een
paar weken geleden zag Peter dat een van de kersenbomen in de moestuin helemaal
scheef stond. Toen we de grond er omheen aandrukten, bleek die grotendeels uit
gangen te bestaan. Weer die wortelvreters.
In dezelfde tijd kwam Jodokus thuis met een woelrat in zijn bek. Ik had er nog nooit een gezien, ze zijn best groot.
Woelratten
zijn beschermd, we mogen ze niet verdelgen. Jodokus was dus illegaal bezig. Ik
heb hem op de wet gewezen, maar weet niet of dat wat uithaalt.
Die
gangen dicht trappen hadden we eigenlijk ook niet mogen doen.
Ik heb opgezocht welke planten woelratten afschrikken. Tuingloxinia (Incarvillea delavayi) en goudlook (Allium moly) blijken beiden een hinderlijke geur te verspreidden. Toevallig wou ik die allebei heel graag in de tuin zetten, mooi om de kersenbomen heen. Voor die laatste is het nu niet het pootseizoen. Tuingloxinia heb ik aangeplant. Nu maar hopen dat ze niet door een ander dier worden opgegeten.
De kersenboom hebben we ondersteund met palen om hem rechtop te houden. Een van de andere bomen kon ook wel een steuntje gebruiken. Ze bloeien nu, het is te hopen dat ze het redden.
We zagen een koolmees de leegstaande topbar hive (een type bijenkast) ingaan en er na een tijdje weer uitkomen. Bij inspectie bleek dat er een nestje in zit, er waren zelfs al eitjes gelegd.
Als mezen op zulke plekken gaan nestelen, is het hoog tijd nestkastjes op te hangen. Of eigenlijk hadden we dat in het najaar moeten doen. Peter heeft dat vandaag gedaan. Dit jaar zullen ze wel leeg blijven staan, maar dan hangen ze in elk geval al vast. Kan ik volgend jaar misschien weer bijen huisvesten in die kast.
Roepen Op De Moos 